Trước tình hình diễn biến COVID-19 ngày càng phức tạp tại Việt Nam, vắc xin là nội dung rất được mọi người quan tâm. Vậy ai là người đủ điều kiện để tiêm vắc xin COVID-19? Và ai không nên tiêm? Mời các bạn đọc bài viết dưới đây.
1. Quyết định 2995 của Bộ Y tế về ban hành Hướng dẫn tạm thời khám sàng lọc trước tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19
Vừa qua, ngày 18/6/2021, Thứ trưởng Bộ Y tế TRẦN VĂN THUẤN vừa ký Quyết định số 2995/QĐ-BYT về việc ban hành Hướng dẫn tạm thời khám sàng lọc trước tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19.
Hướng dẫn tạm thời khám sàng lọc trước tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 áp dụng cho tất cả các cơ sở khám, chữa bệnh, cơ sở tiêm chủng Nhà nước và tư nhân trên cả nước.
Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký, ban hành. Bãi bỏ Quyết định số 1624/QĐ-BYT ngày 18/3/2021 của Bộ trưởng Bộ Y tế về việc ban hành Hướng dẫn tạm thời khám sàng lọc trước tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19của AstraZeneca. Tức là, đây là Quyết định đang có hiệu lực.
Trong bài viết này, mình trình bày nhanh 4 nhóm đối tượng khám sàng lọc để đảm bảo an toàn trước khi tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19. Bạn đọc lưu ý một số nội dung:
- Đây là một Hướng dẫn tạm thời, tức là Hướng dẫn này có thể sẽ thay đổi tùy theo tình hình thực tế.
- Việc phân loại các nhóm đối tượng khám sàng lọc là một việc linh hoạt, tùy theo từng trường hợp cụ thể mà áp dụng.
Do đó, bạn nên xem Toàn văn Quyết định và Hướng dẫn để có cách nhìn đầy đủ và làm theo Hướng dẫn cụ thể của ngành y tế địa phương.
Phân loại các nhóm đối tượng
Thứ nhất: Các đối tượng đủ điều kiện tiêm chủng
Người trong độ tuổi tiêm chủng theo khuyến cáo trong hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất và không quá mẫn với hoạt chất hoặc với bất kỳ tá dược nào liệt kê trong thành phần của vắc xin.
Không thuộc các đối tượng được quy định tại các mục bên dưới.
Thứ hai: Các đối tượng cần thận trọng tiêm chủng
Các đối tượng sau phải được khám sàng lọc kỹ và cần được tiêm chủng tại bệnh viện hoặc cơ sở y tế có đủ năng lực hồi sức cấp cứu ban đầu: -Người có tiền sử dị ứng với các dị nguyên khác.
-Người có bệnh nền, bệnh mạn tính được điều trị ổn định.
-Người mất tri giác, mất năng lực hành vi.
-Người trên 65tuổi.
-Người có tiền sử giảm tiểu cầu và/hoặc rối loạn đông máu.
-Người có bệnh mạn tính có phát hiện thấy bất thường dấu hiệu sống:
- Mạch: < 60 lần/phút hoặc > 100 lần/phút.
- Huyết áp tối thiểu < 60 mmHg hoặc > 90 mmHg và/hoặchuyết áp tối đa < 90 mmHg hoặc > 140 mmHg.
- Nhịp thở > 25 lần/phút và/hoặc SpO2< 94% (nếu có)
Thứ ba: Các đối tượng trì hoãn tiêm chủng
-Đang mắc bệnh cấp tínhhoặc mạn tính đang tiến triển, chưa kiểm soát được.
-Những người bị suy giảm khả năng đáp ứng miễn dịchnặng, ung thư giai đoạn cuối, xơ gan mất bù,…
-Trong vòng 14 ngày trước có điều trị corticoid liều cao (tương đương prednisolon ≥ 2 mg/kg/ngày trong ≥ 7 ngày), hoặc điều trị hóa trị, xạ trị.
-Đã mắc COVID-19 trong vòng 6 tháng.
-Phụ nữ mang thai và phụ nữ đang nuôi con bằng sữa mẹ.
Thứ tư: Chống chỉ định
-Tiền sử phản vệ từ độ 2 trở lên với bất kỳ dị nguyên nào.
-Có bất cứ chống chỉ định nào theo công bố của nhà sản xuất.
2. Phụ nữ mang thai và cho con bú bằng sữa mẹ có nên tiêm vắc xin phòng COVID-19?
Đây có lẽ là một vấn đề rất nhiều bạn quan tâm. Bản thân mình có một vài ý kiến như sau:
2.1. Theo Quyết định 2995/QĐ-BYT ngày 18/6/2021 của Bộ Y tế (vừa nêu ở trên)
Phụ nữ mang thai và phụ nữ đang nuôi con bằng sữa mẹ được phân loại vào nhóm thứ ba, là NHÓM CÁC ĐỐI TƯỢNG TRÌ HOÃN TIÊM CHỦNG. Như vậy, có thể hiểu là, theo Hướng dẫn tạm thời của Bộ Y tế, phụ nữ mang thai và phụ nữ đang nuôi con bằng sữa mẹ KHÔNG NÊN tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 trong giai đoạn HIỆN TẠI.
Đây là Hướng dẫn chính thức của Bộ Y tế Việt Nam trong giai đoạn hiện tại. Hướng dẫn này nhằm đảm bảo an toàn tiêm chủng cho người dân Việt Nam, trong đó có mình, có bạn và gia đình, người thân, bạn bè của chúng ta. Và mình đề xuất các bạn nên tuân thủ.
2.2. Theo giải đáp của chuyên gia y tế WHO và khuyến cáo của CDC Hoa Kỳ
Có thể có một số bạn sẽ tiếp tục thắc mắc và tìm kiếm các nguồn thông tin khác. Và bạn cũng sẽ như tôi, sẽ tìm ra 2 thông tin CHÍNH THỨC và đáng tin cậy từ Tổ chức Y tế Thế giới WHO (World Health Organization) và Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh Hoa Kỳ CDC (Centers for Disease Control and Prevention).
Quan điểm cá nhân của mình:
Mình tuân thủ và tin tưởng Hướng dẫn tạm thời khám sàng lọc trước tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 ban hành kèm theo Quyết định 2995/QĐ-BYT ngày 18/6/2021 của Bộ Y tế Việt Nam. Hai phần thông tin phía dưới là để cung câp thêm thông tin tham khảo cho bạn đọc. Mọi hành động đều cần THẬN TRỌNG và BÌNH TĨNH.
No Code Building
THEO WHO
Đây là video của chuyên gia y tế WHO được đăng trên website chính thức và kênh Youtube chính thức của WHO:
Video được trình bày bằng tiếng Anh và có phụ đề tiếng Anh, cũng như phụ đề tự động bằng tiếng Việt.
Tóm tắt bản dịch tiếng Việt bằng Google Translate:
MC: Soumya, câu hỏi đầu tiên của tôi dành cho bạn là những phụ nữ đang cho con bú, lời khuyên dành cho họ là gì? Họ có nên tiêm phòng không?
Tiến sĩ Soumya Swaminathan: Vâng, câu trả lời là có. Vì vậy, phụ nữ đã sinh và đang cho con bú có thể tiêm vắc xin này, nên tiêm vắc xin khi có vắc xin. Không có rủi ro nào cả vì tất cả các loại vắc xin đang được sử dụng hiện nay, không loại nào có vi rút sống trong đó. Và do đó không có nguy cơ lây truyền qua sữa mẹ. Trên thực tế, các kháng thể mà mẹ có có thể đi qua sữa mẹ đến con và có thể chỉ dùng để bảo vệ con một chút. Nhưng hoàn toàn không có hại. Nó rất an toàn. Và vì vậy phụ nữ đang cho con bú chắc chắn có thể dùng các loại vắc xin hiện có.
MC: Soumya, những phụ nữ đang mang thai hoặc dự định có thai thì sao?
Tiến sĩ Soumya Swaminathan: Vâng, điều đó thực sự quan trọng bởi vì mang thai, tất nhiên, là một tình huống rất đặc biệt vì chúng ta quan tâm đến sức khỏe của người mẹ, nhưng cũng quan tâm đến sức khỏe của thai nhi. Và vì vậy, bất kỳ loại thuốc hoặc vắc xin nào được sử dụng trong thời kỳ mang thai, chúng tôi luôn đặc biệt lưu ý để đảm bảo rằng, bạn biết đấy, không có mối lo ngại tiềm ẩn về an toàn hoặc bất kỳ tác dụng phụ nào. Trong trường hợp COVID, chúng tôi biết rằng phụ nữ mang thai có nguy cơ bị COVID nặng hơn và cũng có nguy cơ sinh non cao hơn. Vì vậy, trong những tình huống có rất nhiều sự lây truyền COVID trong nước và một phụ nữ tiếp xúc với nó, hoặc nếu cô ấy làm một nghề như nhân viên chăm sóc sức khỏe hoặc nhân viên tuyến đầu, nơi cô ấy có nguy cơ nhiễm bệnh đặc biệt cao, lợi ích của việc chủng ngừa chắc chắn lớn hơn rủi ro, đặc biệt vì các nền tảng mà chúng tôi sử dụng hiện tại cho vắc-xin là nền tảng mRNA, vi-rút bất hoạt hoặc nền tảng vectơ vi-rút hoặc protein tiểu đơn vị. Không ai trong số họ có vi rút sống có thể nhân lên trong cơ thể và điều đó có thể gây ra vấn đề. Vì vậy, tôi nghĩ điều quan trọng là phụ nữ mang thai ở mọi quốc gia phải được giải thích về lợi ích so với rủi ro và được cung cấp vắc xin nếu họ muốn dùng. Và có lẽ đó là điều đúng đắn nên làm trong nhiều trường hợp, như tôi đã nói, nơi phụ nữ mang thai có nguy cơ bị nhiễm trùng cao hơn và nơi vắc-xin sẽ mang lại nhiều lợi ích hơn.
MC: Soumya, phụ nữ có nên tiêm phòng khi đang hành kinh không?
Tiến sĩ Soumya Swaminathan: Vì vậy, không có gì về mặt khoa học để thực sự cản trở một phụ nữ đang có kinh nguyệt dùng vắc xin, ngoài thực tế là, bạn biết đấy, cô ấy có thể cảm thấy hơi mệt mỏi, nhưng nếu đó là ngày bạn có lịch hẹn tiêm vắc xin và bạn nếu bạn có kinh nguyệt, hoàn toàn không có vấn đề gì trong việc tiếp tục và chủng ngừa.
MC: Soumya, chúng tôi nghe rất nhiều thông tin sai lệch về vắc xin và khả năng sinh sản và vô sinh. Bạn có thể vui lòng giải thích khoa học đằng sau điều này?
Tiến sĩ Soumya Swaminathan: Vâng, đó là một ngộ nhận phổ biến. Và tôi nên bắt đầu bằng cách nói rằng hoàn toàn không có bằng chứng khoa học hoặc sự thật đằng sau sự lo ngại này rằng vắc-xin bằng cách nào đó can thiệp vào khả năng sinh sản, ở nam giới hoặc phụ nữ, bởi vì những gì vắc-xin làm là chúng kích thích phản ứng miễn dịch chống lại protein hoặc kháng nguyên cụ thể đó. Vì vậy, trong trường hợp này, vắc xin COVID kích thích cả phản ứng kháng thể và phản ứng miễn dịch qua trung gian tế bào chống lại protein đột biến của vi rút SARS-CoV-2. Vì vậy, không có cách nào mà chúng có thể can thiệp vào hoạt động của các cơ quan sinh sản ở cả nam và nữ. Vì vậy, tôi nghĩ mọi người có thể yên tâm rằng những loại vắc xin này không hề ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
THEO HOA KỲ CDC
Mình giới thiệu một đoạn trích bằng nguyên văn tiếng Anh và bản dịch tiếng Việt để bạn tham khảo
The Centers for Disease Control and Prevention (CDC) and the Federal Drug Administration (FDA) have safety monitoring systems in place to gather information about COVID-19 vaccination during pregnancy and will closely monitor that information. Early dataexternal icon from these systems are preliminary, but reassuring. These data did not identify any safety concerns for pregnant people who were vaccinated or for their babies. Most of the pregnancies reported in these systems are ongoing, so more follow-up data are needed for people vaccinated just before or early in pregnancy. We will continue to follow people vaccinated during all trimesters of pregnancy to understand effects on pregnancy and babies.
Bản dịch:
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) và Cơ quan Quản lý Dược phẩm Liên bang (FDA) có hệ thống giám sát an toàn để thu thập thông tin về việc tiêm chủng COVID-19 trong thời kỳ mang thai và sẽ giám sát chặt chẽ thông tin đó. Biểu tượng dữ liệu bên ngoài ban đầu từ các hệ thống này là sơ bộ, nhưng hãy yên tâm. Những dữ liệu này không xác định được bất kỳ mối lo ngại nào về an toàn cho những người mang thai đã được tiêm chủng hoặc cho con của họ. Hầu hết các trường hợp mang thai được báo cáo trong các hệ thống này đang diễn ra, vì vậy cần có thêm dữ liệu theo dõi đối với những người được tiêm chủng ngay trước hoặc đầu thai kỳ. Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi những người được chủng ngừa trong tất cả các ba tháng của thai kỳ để hiểu những ảnh hưởng đến thai kỳ và trẻ sơ sinh.
Rất mong những thông tin này giúp ích được bạn. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết.
